Bà chủ quán, cỡ ngoài 60, mái tóc đã hoa râm, lốm đốm những sợi bạc như cước nằm nép dưới chiếc khăn mỏ quạ bằng nhung đen, chít trùm qua cả tai, che bớt khuôn mặt thấp thoáng những vẩy đồi mồi theo dấu thời gian. Nói chẳng ngoa, nom bà chủ phúc hậu ghê gớm, chiếc áo len gile màu nâu gụ khoác ngoài cái áo bằng lụa mềm, tô điểm bởi những hình thêu hoa cúc, hoa hải đường, che gần hết cả chiếc quần lanh đen bóng đã sờn cũ. Bà ngồi thiu thiu trên chiếc ghế đẩu, làm bằng gỗ, đã bạc phếch cỡ từ thập niên 6, 7 mươi gì đó. Lưng tựa ghế được bọc tạm bằng mấy tấm mút gia công đã úa vàng, loại chuyên lót trong các công tơ nơ chở hàng. Hai chân bà co hết cả lên, cuộn lại tránh cái rét đương vào vụ nên nom cả người bà một màu tròn xoe như cái ấm tích đựng trà bằng mây cỡ trái bòng.
Quán nhỏ đơn sơ, chỉ có mấy cục bê tông vuông chằn chặn lượm lặt làm bàn, hay tiện thể làm cả ghế cho đám trà khách. Sang nhất và được đặt cao nhất chắc mỗi cái khay gỗ có mặt phủ kính gia công Đáp Cầu, gắn khuyên tròn để khoá, bên trong bày biện mấy gói thuốc lá quấn loại không đầu lọc trong bao nilon, tiện cho thêm vài bao thuốc Thăng Long, Sông Cầu, Vinataba, kẹo cao su…đủ cả. Liếp quán được căng vội bởi cái bạt màu xanh dương, bên trong màu vàng, bàng bạc. Chỗ đã thủng lại được bồi đắp bằng mấy cái phông mỗi lần hội nghị họp hành người ta thải ra, trên đó vẫn đề cả chữ Lễ kỷ niệm hay Nhiệt liệt chào mừng… màu mè.
Định chưa kể đến cái bếp than đang hồng rực, đoạn giật mình nghe thấy tiếng sèo sèo như nước đổ vào lửa, lại bốc lên cái mùi ngai ngái, hăng hắc sống mũi, đích thị là nước sôi tràn xuống than tổ ong cháy. Cái siêu nhôm to cỡ 3 lít nước bốc hơi nghi ngút, phì hết cỡ, nổi bóng phun ùng ục, chực làm tung cái nắp đang nhảy xếch ra ngoài. Loại siêu này làm bằng nhôm Hải Phòng trứ danh, dày dặn, đun thích phải biết, sau bao lần đỏ lửa giờ đã sùi hết cả lên lớp oxihoá li ti trắng như bông tuyết đầu mùa. Bếp lò loại 3 viên tổ ong, cỡ bự, vừa dùng để đun nước, lại vừa dùng để làm ông công ông táo cho cái quán nhỏ này. Xéo trên cao 1 tẹo đã thấy mấy cái xoong 8, xoong 10, đôi cái chảo, đen hết cả đít cùng một dộc đũa đủ cả thìa cả muôi. Thiếu cái “gác măng giê” chắn lưới chống gián nữa là thấy tuổi thơ gọi về. Chẳng hiểu sao nói đến cái “gác măng giê” lại nhớ đến hũ mỡ trắng xoá như bông, lẫn lộn mấy miếng tóp mỡ nằm bất động ở trong đó, chỉ đợi cho vào bát nước mắm nút lá chuối, hấp trong nồi cơm trắng vừa sôi trên bếp đang liu diu cạn nước là được một bữa trưa thịnh soạn lắm rồi.
Quán vắng, tại chưa đến giờ, chắc vậy, nhưng ngắm quán, nghe bước mình chậm lại.
Đại Tuyết – Mùa Đông – Bính Thân
Giang Ngũ Hồ